Wist je dat kleine ongelukjes, zoals struikelen of vast komen te liggen tijdens het rollen, al kunnen leiden tot disbalans en problemen in het lichaam van je paard? Deze problemen kunnen je paard beperken in zijn beweging, of zelfs pijn veroorzaken. En daar hebben jullie uiteindelijk allebei last van. Om problemen te op te lossen – of beter nog, te voorkomen – zijn er verschillende behandelingen mogelijk. Vandaag kijken we naar paardenosteopathie, met niemand minder dan professioneel dressuuramazone, humaan fysiotherapeut en paardenosteopaat Maxime Osse. In dit interview bomvol kennis geeft ze een inkijkje in haar beroep als paardenosteopaat. Ze geeft aan op welke signalen je moet letten bij je paard en deelt tips om je paard gezond en in balans te houden. Let’s go! 🙌

Voor wie je misschien nog niet kent: wie is Maxime Osse?
Ik ben 30 jaar en professioneel dressuuramazone en paardenosteopaat. Ik heb mijn eigen dressuurstal in Haaren, waar ik me richt op het trainen, uitbrengen en verkopen van dressuurpaarden, van jonge paarden tot Grand Prix-niveau. Naast mijn werk als paardenosteopaat heb ik een achtergrond als humaan fysiotherapeut. Zeven jaar geleden besloot ik om me volledig toe te leggen op de paarden, en dat bevalt tot nu toe goed!

Waarom koos je voor fysiotherapie en osteopathie als werkveld? 
Dat is een beetje een grappig verhaal, omdat ik in eerste instantie dierenarts wilde worden. Maar mijn dierenarts vertelde me dat ik met dat beroep niet genoeg tijd zou overhouden voor mijn dressuurambities. Ondertussen ontdekte ik alternatieve behandelingen voor paarden, zoals fysiotherapie en osteopathie, en die vond ik heel interessant. Ik droomde ervan om met paarden te werken, maar mijn ouders wilden graag dat ik een beroep met meer zekerheid zou kiezen. Omdat ik fysiotherapie en osteopathie zo interessant vond, koos ik voor humane fysiotherapie als eerste studie. Dat is de basis die je nodig hebt om verder te kunnen met paardenfysiotherapie of -osteopathie.

Wat is paardenosteopathie precies?
Het is een behandelmethode die de balans in het lichaam van het paard herstelt en verschillende oorzaken van disbalans aanpakt. De osteopathische principes zijn gebaseerd op de logica van anatomie, fysiologie en pathologie. Het lichaam wordt gezien als een eenheid met een sterk zelfherstellend vermogen, waarbij alle structuren en functies met elkaar zijn verbonden. Het is een manuele therapie die tot doel heeft om de mobiliteit en het functioneren van het skelet, de spieren, ligamenten, gewrichten en organen van het paard te verbeteren en zo uiteindelijk de balans te herstellen.

Je hebt een achtergrond in humane fysiotherapie, waarom verkoos je osteopathie boven paardenfysiotherapie?
Op jongere leeftijd heb ik mijn arm gebroken. Ik compenseerde dat met mijn lichaam, wat leidde tot een lichte blessure aan een spier in mijn andere schouder. Ik wilde die blessure laten behandelen, en omdat er een humaan osteopaat in onze buurt woonde, koos ik voor die behandeling. Dat was mijn eerste ervaring met osteopathie. De behandeling hielp goed en maakte me nieuwsgierig. Voor paardenosteopathie moet je eerst een andere (para)medische vooropleiding hebben gevolgd, dus humane fysiotherapie was voor mij een logische eerste stap richting deze vervolgstudie. Tijdens mijn studie humane fysiotherapie kreeg ik een baan aangeboden en in mijn werk als fysiotherapeut zag ik de beperkingen van bepaalde benaderingen bij sommige problemen. Door mijn bijzonder positieve ervaring met osteopathie als patiënt, koos ik daarom uiteindelijk voor paardenosteopathie. Die beslissing was deels gebaseerd op het feit dat bij osteopathie ALLE structuren, ook de organen, grondig worden nagekeken en behandeld. Dat spreekt mij heel erg aan.

Hoe kijken dierenartsen naar jouw werk? 
Doorgaans zijn de dierenartsen die ik tegenkom open en zeer geïnteresseerd in paardenosteopathie. Het verbaasde me hoeveel dierenartsen uit mijn klas dezelfde studie volgen.

In welk opzicht ga je anders te werk bij verschillende soorten paarden, zoals dressuurpaarden, springpaarden of paarden uit andere disciplines?
Elk paard is anders en uniek, daarom is het belangrijk om je werkwijze aan te passen aan elk paard. De discipline waarin het paard actief is, is voor mijn behandeling niet echt van belang. Het belangrijkste doel is om de balans in het paardenlichaam te herstellen. Ik kijk met een open blik en behandel wat aandacht nodig heeft, zodat het lichaam in staat wordt gesteld om zichzelf te herstellen.

“Voorkomen is beter dan genezen.”

Op welke signalen moet je letten als wilt weten of je paard problemen heeft? 
Wanneer je verandering opmerkt in het gedrag van je paard, is verstandig om een afspraak te maken. Een aantal voorbeelden:

• Je paard vertoont signalen van ongemak of je ervaart problemen tijdens het rijden. 
• Symptomen als stijfheid, bokken, steigeren of kreupelheid. 
• Je paard is scheef, nerveus of struikelt veel.
• Behandeling kan ook nodig zijn na trauma, zoals een misstap of val, tegen de staldeur lopen, hangen of vastgelegen hebben tijdens het rollen. 

Maar zoals het spreekwoord luidt: voorkomen is beter dan genezen. Het ideaal zou zijn om disbalans op te merken voordat het tot ongemak leidt, maar dat is niet altijd mogelijk. Ik raad aan om preventief elk jaar een afspraak te maken met je therapeut en bij twijfel of problemen contact op te nemen met je dierenarts. Het is belangrijk om problemen in een vroeg stadium op te sporen en het welzijn van je paard proactief in de gaten te houden.

Hoe veel werk je op dit moment nog als fysiotherapeut/osteopaat?
Mijn belangrijkste focus ligt tegenwoordig op mijn dressuurstal, maar mijn hart ligt ook nog steeds bij paardenosteopathie. Ik heb een vaste groep trouwe klanten en als paardenosteopaat kan ik ook de paarden bij mij op stal fit en soepel houden. Ik kan de training en behandelingen op elkaar afstemmen en zo het welzijn van de paarden die aan mij zijn toevertrouwd heel goed in de gaten houden.

In hoeverre gebruik je de kennis en vaardigheden van je opleiding bij de paarden waar je elke dag mee werkt? Wat doe je om ze gezond te houden? 
Ik denk dat de combinatie van mijn beide beroepen een groot voordeel is. Ik controleer de paarden elke keer dat ik ze poets en rijd. Op die manier kan ik hun fysieke conditie heel goed in de gaten houden. Alles wat ik opmerk, neem ik direct mee in de training en andersom. Je kunt natuurlijk niet alles voorkomen of behandelen, maar als het nodig is werk ik samen met de dierenarts.

Hoe ga je om met de kritiek dat paardenosteopathie wordt beschouwd als een alternatieve behandelmethode zonder wetenschappelijke basis?
Dat hoor ik eigenlijk bijna nooit. Mijn ervaring is dat zowel dierartsen als mensen in het algemeen doorgaans positief staan tegenover paardenosteopathie.

Wat vind je het leukst aan het werken met paarden?
Ik heb altijd paarden om me heen gehad en ben sowieso heel graag bij dieren. Werken met paarden is een droom die uitkomt. Ik koester hun waardering en de unieke manieren waarop ze hun liefde uiten.  

Wat kunnen ruiters doen om de musculoskeletale gezondheid van hun paard goed te houden en veelvoorkomende problemen te voorkomen?
Ik zou beginnen met het maken van een doordacht managementplan voor je paard, met aandacht voor consistente routines, voldoende tijd buiten, goede voeding, evenwichtige training en regelmatige controles. Qua osteopathische behandelingen raad ik aan om je paard jaarlijks preventief te laten controleren. Maar deze frequentie is uiteraard afhankelijk van de individuele behoeften van jouw paard.

Bedankt Maxime, we hebben veel van je geleerd vandaag! ❤️